LEZING vrijdag 22 september 2023
Datum: Vrijdag 22 september 2023
Tijd: 19.30 - 22.00 uur
(zaal open: 19.00 uur)
Locatie: Ontmoetingscentrum De Vlieren, Mgr. Nolensplein 1, 4812 JC BREDA.
Het Oude vest riool en de erfgenamen
Presentatie: Hans de Vaan.
GRATIS ENTREE voor leden van De Oranjeboom en EvN.
Niet leden betalen vooraf € 5,00,
door overmaking op rek nr: NL83 INGB 000 11 28 188
tnv Geschied- en Oudheidkundige Kring ‘De Oranjeboom" te Breda ovv Jazzfestival.
Toelichting:
Breda had - als middeleeuwse vestingstad - vele burgers en dieren binnen haar muren en singelgrachten. De stad had toen nog geen rioolstelsel en het gevoel van schaamte van de burger was anders dan vandaag de dag. De behoefte werd gewoon op straat gedaan en kwam vanzelf in de singelgrachten terecht. Binnenshuis werd het gedaan op een zinken emmer of houten ton die simpelweg op straat werden geledigd of waarvan de inhoud boven uit het raam werd gegooid. Het betere milieu ging over tot de aanschaf van kakstoelen met als motto ‘het gemack dient de mens’.
Op zekere dag werden de menselijke uitwerpselen bruikbaar als mest op het land en er ontstonden bedrijven die het inzamelen en ophalen van de Bredase poep en pies gingen organiseren. Hiertoe werd het zogenoemde ‘beertonnenstelsel’ georganiseerd, met ‘beertonnenwagens’ die op gezette tijden bij de mensen thuis de tonnen met poep kwam ophalen. Bij de Tilburgse textielbedrijven ontstond er daar naast ook nog een andere behoefte en ontstonden de zogenoemde ‘kruikenzeikers’. Uiteindelijk werd dat sjouwen met poep en pies ook geen succes en ging Breda – net zoals andere steden – over tot de aanleg van riolen, waarbij bepaalde stinkende grachten, kreken en sloten overkluisd werden. Een belangrijk voorbeeld van een dergelijke overkluizing is het huidige “Oude Vestriool ” dat – na diverse grondige opknapbeurten - nog steeds in bedrijf is.
Hans de Vaan gaat vertellen hoe het Bredase ‘darmenstelsel’ is ontstaan, hoe en door wie dat Oude Vest Riool is gebouwd; maar ook op welke wijze dit Bredase rioleringsgebeuren navolging heeft gekregen. Uiteraard neemt hij de geschiedenis van de civiele techniek met allerlei historische en indiscrete verhalen over: secreten, gemackshuysjes, plee[1]en, privaten, kleine – en beste kamertjes.
ing. Hans HHM de Vaan. Hans de Vaan ( ☼ Waalwijk 1944) is civieltechnisch en stedenbouwtechnisch inge[1]nieur. Hans kwam in 1968 bij Openbare Werken Breda en zwaaide af als Hoofd van de afdeling Uitvoering bij Stadsbeheer. In deze periode was hij (mede) oprichter van het Gemeentelijk Parkeerbedrijf en het Gemeentelijk Rioolbedrijf. Ook was hij ‘ bouwpastoor ’ van de huidige Rioolwaterzuiveringsinstallatie in de Haagse Beem[1]den. Daarnaast is Hans de Vaan docent, gids, schrijver en verhalenverteller over Milieu, Natuur en Maatschappij
Nieuws: Agenda en Mededelingen
augustus 2023:
Kwartaalblad 2023 / 1 is inmiddels bij de leden bezorgd.
Kwartaalblad 2023 / 2 is inmiddels bij de leden bezorgd.
Kwartaalblad 2023 / 3 wordt naar verwachting eind augustus begin september bezorgd.
Noteer de komende activiteiten vast in uw agenda:
Volgende lezingen :
VRIJDAG 22 september , 19.30 uur de Vlieren, Mgr. Nolensplein te Breda.
Hans de Vaan zal een lezing verzorgen over het Riool van de OUde Vest en de erfgenamen .
Zaterdag 14 oktober 2023: Nieuwe Veste , Molenstraat Breda .
Jubileumviering 75 jaar De Oranjeboom en 70 jaar Engelbrecht van Nassau.
U wordt voor deze bijeenkomst uitgenodigd.
Gedurende de maand oktober zal een erfgoedmarkt worden georganiseerd in de bibliotheek.
Mocht uw mailadres nog niet bij ons secretariaat bekend zijn, dan verzoeken wij u nogmaals dit zo spoedig mogelijk in orde te maken., zodat we de aankondiging naar u toe kunnen mailen. ( engelbrechtvannassau@gmail.com )
OPROEP:
Nog steeds vrijwilligers gezocht, die meehelpen met het bijhouden / beheren van:
= de nieuwe website
= onze facebook-pagina
= hulp bij verkoop kwartaalbladen
= nieuw redactielid
Hebt u wat tijd in de week, meldt u dan aan : engelbrechtvannassau@gmail.com
We kunnen dan snel contact met u op.